Ludwig*, een collega, heeft mij gevraagd om een stukje te schrijven over klassieke muziek: ‘Ruud, ik daag je uit eens te schrijven over de Paul McCartney uit de Barok, Ringo Starr uit de Klassiek en begin Romantiek, en de John Lennon uit de laat Klassiek en begin Romantiek’; zijn verzoek onderstrepend met een afbeelding met cd’s van Bach, Mozart en Beethoven.
Ludwig is een collega die altijd meewarig naar Johan en mij glimlachte als wij op onze werkkamer van het Saxion muziekvideo’s bekeken. Van Oasis en Coldplay heeft hij nooit gehoord en aan live-concerten heeft hij geen behoefte: zalen met zwetende en schreeuwende mensen, dat is niets voor hem. Nee, de serene rust in huiselijke kring, luisterend naar beschaafde muziek; dat is meer zijn ding.
Als kind werd mij al veelvuldig toegebeten: “Rock&Roll dat is geen muziek, dat is apengekrijs. Het is gewoon niks! En waarom zien die lui er altijd zo onverzorgd uit? Waarom gaan ze niet naar de kapper? Ze doen dit alleen maar om meiden te krijgen, de één na de ander. Viezeriken zijn het. En die joints, waar is dat voor nodig? Waarom niet gewoon gezond een sigaretje en een borreltje? De Beatles gaat nog wel, die hebben soms aardige melodietjes. Maar de Rolling Stones met hun negermuziek? Dat is helemaal niets. Over 10 jaar kent niemand ze meer.”
Ludwig is een sympathieke man. Hij doet geen vlieg kwaad en is voorkomend naar studenten en collega’s. Toen het management hem enkele jaren geleden vroeg om zich op universitair niveau bij te scholen, ging hij plichtsgetrouw onderwijskunde studeren. En nu moet u weten dat dit een vak voor loosers is: voor zwamneuzen en mensen die geen orde kunnen houden. Omdat ze zelf geen les kunnen geven, bedenken ze ingewikkelde en onmogelijke lesontwerpen, laten anderen het uitvoeren en bekritiseren het resultaat. Vervolgens gaan ze weer iets anders bedenken achter hun bureau.
Maar Ludwig is aardig. Voor hem wil ik mij verdiepen in de wereld van de klassieke muziek.
Mijn eerste kennismaking met klassieke muziek kwam tot stand via een popgroep Ekseption. Deze band speelde klassieke werken op een jazzy manier. Ik had de single ‘Air’ in mijn bezit: een vertolking van de Suite No. 3 in D van Bach. Bekend werden zij met The Fifth: een bewerking van Beethovens vijfde symfonie. Hun grootste triomfen behaalden zij in Duitsland waar zij veelvuldig toerden. Creatieve geest van de band was Rick van der Linden. Interessanter vond ik de optredens van zijn vrouw Penney de Jager in de videoclips.
Ludwig, ik heb mij ingelezen in de levens van Bach, Beethoven en Mozart. En, ik ben van de ene verbazing in de andere gevallen. Bach is voor mij de grootste componist van de drie en hij lijkt mij de meest beschaafdste. Zijn blik op de wereld was echter beperkt: hij is bijvoorbeeld nooit buiten zijn eigen geboortestreek geweest. En hij hield zich niet alleen met componeren bezig, Ludwig. Bij twee vrouwen kreeg hij twintig kinderen!
Maar dan Beethoven en Mozart! De eerste was een notoire alcoholist en sloeg zijn leerlingen als zij een valse noot aansloegen. Aan lesgeven had hij een hekel behalve als het mooie, jonge vrouwen betrof. Hadden zij weinig geld dan kon er alsnog wat geregeld worden. Voor Mozart gold eigenlijk hetzelfde. Hij stierf aan kwikvergiftiging – in die tijd het geneesmiddel tegen geslachtsziekten. Wolfgang liet zijn vrouw met grote schulden achter.
Ludwig, ik ben aan het einde van mijn zoektocht toch enigszins verbaasd. Ook ik dacht dat klassieke muziek stond voor hoogstaande cultuur en beschaafde mensen en pop, rock en blues voor de simpele, primitieve mens. Maar ik zie eigenlijk meer overeenkomsten dan verschillen. Je zou kunnen zeggen dat grote componisten als Beethoven en Mozart een leven van seks, drugs en rock-and-roll voerden! En zij werden niet zo oud. Mick Jagger is nu 76 jaar oud, rookt en drinkt niet en is in adelstand verheven. En hij vormt met zijn muziek tot op de dag van vandaag voor miljoenen mensen een inspiratiebron.
Tot slot, Ludwig, luister eens naar ‘You can’t always get what you want’ van The Rolling Stones of naar ‘Kashmir’ van Led Zeppelin. Je zult horen dat klassiek en rock heel goed samen gaan!
https://www.youtube.com/watch?v=xriCZzyaC7Q Kaschmir
https://www.youtube.com/watch?v=oqMl5CRoFdk You can’t always get what you want
* Ludwig is een pseudoniem
